Seramik Ürünlerinizin Gıdaya Uygunluğunu Nasıl Test Edebilirsiniz?
Seramik ürününüzün pişirme koşullarınız altında gıda için güvenli olup olmadığını belirlemek için evde ya da atölyenizde yapabileceğiniz bazı testler vardır.
Aslında “gıdaya uygun" bir ürüne sahip olmanın garantili tek yolu, onu sertifikalı bir seramik test laboratuvarında test ettirmektir. Ancak bu basit testler, ürününüzün kesinlikle güvenli olduğunu garanti edecek kadar teknik olmasa da, güvensiz olan ürünleri kolayca açığa çıkarırlar.
LİMON / SİRKE TESTİ
Bir limonun suyunu parçanızın yatay, sırlı yüzeyine sıkın. Kalan limonu da üzerine koyun ve gece boyunca dışarıda bırakın. Ertesi gün sır renginde herhangi bir değişiklik fark ederseniz, bu, gıdalardaki asitlerin sırdaki malzemeleri sızdırabileceklerini ve gıda için güvenli olmadığını gösterir.
Alternatif olarak, sırlı bir ürünün yarısını sirke ile doldurun ve birkaç gün bekletin. Ürünü kurutun ve sıvı çizgisinin üstündeki ve altındaki renk ve yüzey karakterini (örneğin parlaklık, doku) karşılaştırın.
Çalışmanız bu testleri geçemezse, o sırı işlevsel çalışmada kullanmayın. Sırınız bu testleri geçerse, bu malzemelerin sırdan hiç sızmadığı anlamına gelmez, sadece kötü bir şekilde sızmadıklarını gösterir.
MİKRODALGA TESTİ
Birçok yeme içme kabı mikrodalga fırında da kullanılmaktadır. Test edeceğiniz ürünü suyla doldurun ve bir dakika mikrodalga fırına koyun. Düşük derece seramik çamurları doğaları gereği pişirim sonrası gözeneklidir ve mikrodalgada her zaman sorunludur. Stoneware ve porselen çamurları su emmemeleri için vitrifikasyona kadar pişirilmelidir. Çamur yeterince vitrifiye edilmemişse, su ürünün yüzeyine emilecek ve çok ısınacaktır. Suyun ısıtıldığında buhara dönüşmesi ile çamur ve sır arasındaki bağı bozarak sırın çatlamasına neden olabilir. Sıcak suyun termal şoku, çamur üzerindeki sırların termal genleşmesine, ürünün içinde ve dışında farklı sır varsa, çatlamaya neden olabilir. Ayrıca, altın ve diğer metaller dahil olmak üzere bazı lüsterlerin mikrodalgada kıvılcım çıkmasına neden olacağı ve satılırken veya hediye edilirken bu konuda uyaracak şekilde etiketlenmesi gerektiği unutulmamalıdır.
BULAŞIK MAKİNESİ TESTİ
Birbirinin aynı olan iki ürünü alıp birini dolabınıza koyun ve birini iki ay boyunca bulaşık makinesinde bırakın. Bu süre sonunda iki ürünün yüzeylerini çok yakından karşılaştırın. Yıkadığınız ürün renk, parlaklık veya doku bakımından farklı görünüyorsa, o zaman bazların saldırılarına karşı savunmasız bir sırınız var demektir.
Bunu daha kısa sürede test etmek için, paslanmaz çelik bir tencere içinde 1 litre su ve 50 gram soda külü (sodyum karbonat) karıştırarak kaynatın. Kaynadıktan sonra test edeceğiniz ürünleri tencereye koyun, 6 saat pişirin. Rengi ve yüzey parlaklığını, yine benzer ancak test edilmemiş bir örnekle karşılaştırın.
AŞINMA TESTİ
Çatal bıçak gibi metal eşyalara karşı dayanıklı olup olmadığını kendiniz deneyebilirsiniz. Genellikle parlak sırlardan çok mat sırlarda karşılaşılan bir sorundur.
TERMAL ŞOKA DAYANMA TESTİ
Bu, bir alevin üzerine veya doğrudan sıcak bir fırına seramik bir ürün yerleştirebileceğiniz anlamına gelmez. Doğrudan alevlerin üzerinden geçebilen parçalar yapmak çok zordur. Seramik güveçler vb. oda sıcaklığında fırına konulmalı ve yavaş yavaş ısıya getirilmelidir. Ancak müşterileriniz bunu bilmeyebilir ve onlara söyleseniz bile muhtemelen hatırlamayacaklardır. Termal şoku test etmek için, test edeceğiniz ürünü dondurucuda birkaç saat boyunca bırakın. Sonra parçayı bir tencere kaynar suya batırın ya da tencereyi lavaboya koyun ve içine kaynar suyu içine dökün. Bunu 3 kez tekrarlayın. Alternatif olarak, test edeceğiniz ürünü buzdolabından çıkarın ve önceden ısıtılmış bir fırına koyun. Ürünün çatlamadığından emin olun.
Yiyecek veya içecek ile temas sırasında veya sonrasında ürününüzdeki herhangi bir sır renginin değiştiğini gözlemlerseniz, yeme içme kaplarında tekrar kullanmayın.
Sırları üst üste uygulayarak kullanmaya başladığınızda, üreticinin yaptığı herhangi bir test geçerli olmayacaktır. Sırlarla katmanlama yaparak çalıştığınız ürünleri mutlaka siz test edin.
Raku sırları, yüksek metal içeriği nedeniyle elektrikli fırınlarda pişirilse bile gıdaya uygun değildir ve nadiren su geçirmezdir.
Altın, platin veya diğer metalik lüsterlerle dekorlanmış seramik ürünler neredeyse hiçbir zaman mikrodalgada güvenli değildir.
Havada kuruyan çamur ve üzerinde kullandığınız boyalar gıdaya uygun değildir.
Bunların hepsi çok karmaşık görünebilir. Aslında neyi ve ne zaman test edeceğinize en iyi siz karar verebilirsiniz.
Eğer büyük miktarlarda ve uzun yıllar her gün kullanılacak ürünler değil, hobi olarak seramik yapıyorsanız, yeme içme kapları için, içinde kurşun, kadmiyum ve baryum içeren sırlardan uzak durmak doğru olacaktır. Hacimli üretim yapıyorsanız, potansiyel olarak tüm toksik içerikler üzerinde sızdırmayı test edin. Yeme içme kapları yapan bir üreticiyseniz, ürününüzün dayanıklılığını da test etmeniz önemlidir.
Herkes için yukarıda açıklanan basit testleri yapmak önemlidir. Sonuçları sizi şaşırtabilir ve bir seramikçi olarak gelişmenizde çok önemli bir adımdır.
KAYNAKÇA:
https://ceramicartsnetwork.org/daily/ceramic-glaze-recipes/glaze-chemistry/two-tests-to-determine-if-your-glaze-is-a-food-safe-ceramic-glaze/
https://digitalfire.com/article/are+your+glazes+food+safe+or+are+they+leachable%3F
https://www.georgies.com/gcc-safety-food.shtml
https://bigceramicstore.com/pages/info-ceramics-tips-tip53_glaze_toxic_dinnerware_safety
http://www.lakesidepottery.com/HTML%20Text/Tips/Are-matt-glazes-food-safe.htm
Diğer Blog Yazıları
Son yıllarda küresel ısınma, su kaynaklarının azalması, salgın hastalıklar ve orman yangınları ile birlikte birçoğumuz gezegenimizin ne kadar kırılgan olduğunun farkına vardık.
Daha fazlasını gör
Plaka koruyucu, fırın plakalarınızı sır akması, damlaması, çamur erimesi gibi kazalardan korur ve atölyenizin en önemli parçası olan fırınınızı ve fırın plakalarınızı uzun yıllar sorunsuz kullanmanıza yardımcı olur.
Daha fazlasını gör
Bazen sır pişiriminde istediğiniz sonucu elde edemezsiniz; rengi çok soluk olabilir, istenen etki oluşmamıştır ya da sır hatası olabilir. Bu durumda seramikleri iki, hatta daha fazla sırlamak mümkündür.
Daha fazlasını gör
Kristal sırlar, sır yüzeyinde görünür ve belirgin kristal büyümesi görülen özel sırlardır.
Daha fazlasını gör
Döküm yöntemi, seramikçilere diğer şekillendirme yöntemlerinden daha fazla problem çıkaran bir yöntemdir.
Daha fazlasını gör